اهمیت یادگیری بازرسی جوش
سال 1394 بود که از دانشگاه فارغ التحصیل شدم و چون از خدمت سربازی معاف شده بودم بعد از فارغ التحصیلی بیکاری من شروع شد . برای اینکه وقتم رو پر کنم و چیزی هم یاد بگیرم در دوره های مجتمع فنی حرفه ای شهرمون آبادان شرکت کردم . اولین دوره ای که ثبت نام کردم دوره ی تراشکاری بود تقریبا ماه آخر دوره بود که پروژه ی نفتی ساخت فاز 2 پالایشگاه آبادان شروع به کار کرد و برای تامین نیروی مورد نیاز آگهی تخصص های مورد نیاز رو توی سازمان فنی حرفه ای نصب کرده بودند که یکی از این رشته ها بازرسی جوش بود . من برای اولین بار که این آگهی رو دیدم از خودم پرسیدم جوش هم مگه بازرسی داره ؟ اصلا بازرسی جوش چیه دیگه . ممکنه که شما هم مثل من ار این تخصص بی اطلاع باشید به همین خاطر برای آگاهی شما از تخصص بازرسی جوش تصمیم گرفتم که این مقاله رو برای براتون بنویسم .
دانش جوشکاری چیست ؟
همانطور که حتما می دانیم جوشکاری یکی از قدیمی ترین و پرکاربردترین روش های تولیدی و اتصال قطعات به یکدیگر است . دامنه ی وسیع کاربرد و انواع روش های بسیار متنوع جوشکاری باعث شده که از این روش تولیدی در تمام صنایع استفاده شود اما آنچه ما از آن در صنایع پالایشگاهی ، پتروشیمی ، فولادی و …. یاد می کنیم منظور جوشکاری روی قطعات فلزی می باشد . کاربرد جوشکاری روی قطعات فلزی در این صنایع را می توان از تولید تجهیزات فوق سنگین صنعتی نظیر برج ها ، مبدل ها ، استراکچرها ، لوله ها و …. دانست که در مرحله نصب و راه اندازی این تجهیزات نیز عملیات جوشکاری بیشترین کاربرد را دارد . تمامی تجهیزات سنگین از ورق های فلزی فرم گرفته و به کمک روش جوشکاری ساخته می شوند ، مخازن ذخیره نیز از اتصال ورق ها به یکدیگر بوسیله جوشکاری ساخته می شوند . خطوط لوله و سیستم پایپینگ که 98 درصد فلزی هستند تماما به وسیله جوشکاری ساخته می شوند .
چگونگی اجرای عملیات جوشکاری ، شناخت الزامات جوشکاری ، تجهیزات و مواد مصرفی و نحوه بکارگیری آن ها در حوزه دانش جوشکاری قرار دارد . یک فرد که قصد دارد حرفه ی جوشکاری را دنبال کند باید ابتدا دانش های تئوری این تخصص را فرا بگیرد و سپس با گذراندن دوره های کار عملی و با تمرین و ممارست در این تخصص به مهارت برسد و بعنوان یک جوشکار مشغول به کار شود.
بازرسی جوش چیست ؟
یکی از مهمترین اهداف در تولید هر محصول کیفیت آن است . یعنی اینکه محصول تولیدی شرایطی را دارا باشد که در زمان استفاده بدون عیب بوده و مدت طولانی نیز قابل استفاده باشد . اقداماتی که در راستای اطمینان بخشی از کیفیت محصول تولیدی در جوشکاری انجام می شود در حوزه ی دانش بازرسی جوش قرار دارد .
دانش بازرسی جوش با دارا بودن دانش مدون در 3 مرحله قبل ، حین و بعد از جوشکاری کیفیت جوش را کنترل می کند . بسیاری از عواملی که در کیفیت جوش موثر هستند می بایست قبل از عملیات جوشکاری توسط یک بازرس جوش کنترل شوند . نظیر بررسی دستورالعمل های جوشکاری ، بررسی نقشه های جوش ، بررسی و اطمینان از کیفیت تجهیزات جوشکاری و بسیار موارد دیگر .
نظارت بر عملکرد جوشکار و شرایط محیطی نیز می بایست توسط بازرس جوش در حین عملیات جوشکاری مورد بررسی قرار گیرد . بررسی و کنترل نهایی جوش تولید شده بعد از انجام عملیات جوشکاری و تهیه و ثبت اسناد مهندسی مربوط به کیفیت جوش نیز بسیار با اهمیت است که تمامی این وظایف بر عهده ی یک بازرس جوش قرار دارد .
در پروژه های ساخت پالایشگاه ها ، پتروشیمی ها ، مجتمع های فولادی و نیروگاهی تعداد بسیار زیادی از جوشکاران و بازرسان مشغول می شوند . به عنوان مثال در پروژه طرح توسعه پالایشگاه آبادان که 6 سال به طول انجامید حدود 400 جوشکار به طور همزمان مشغول به کار بودند و برای نظارت بر کار آنان در تمام شرکت های فعال پروژه نزدیک به 200 بازرس جوش مشغول به کار بودند که البته علاوه بر کار نظارت عملیات های جوشکاری وظایف مهم دیگری هم داشتند .
آیا یک بازرس جوش باید جوشکار باشد ؟
این سوال یکی از مهمترین سوال هایی ست که در این حوزه پرسیده می شود . باید بدانیم که وظایف جوشکار و بازرس جوش کاملا متفاوت هستند . جوشکار وظیفه جوشکاری یک قطعه را بر عهده دارد و وظیفه یک جوشکار اطمینان بخشی از کیفیت جوش می باشد که می تواند شامل بررسی تجهیزات ، نقشه ها ، اسناد مهندسی جوش ، آزمایشات جوش و …. باشد .
باید بدانیم که برای اشتغال بعنوان یک بازرس جوش مطلقا نیازی به یادگیری جوشکاری و توانایی جوشکاری کردن نداریم و در صورت داشتن این مهارت می توانیم صرفا درک بیشتری از این فرآیند داشته باشیم .
چگونه بازرس جوش شویم ؟
علی رغم کاربرد بسیار بسیار زیاد این تخصص و وجود فرصت های شغلی بسیار در این زمینه متاسفانه رشته ی تخصصی بازرسی جوش در دانشگاه ها وجود ندارد و حتی مهندسین و فارغ التحصیلان رشته ی مهندسی جوش نیز برای این تخصص دانش های لازم را فرا نمی گیرند . در حال حاضر این تخصص در مراکز دولتی نظیر مراکز فنی حرفه و یا آموزشگاه های خصوصی آموزش داده می شود .
مهمترین نکته در یادگیری این تخصص این است که توسط فردی آموزش داده شود که هم دارای دانش آکادمیک بوده و هم دارای سابقه کار تخصصی و صنعتی در این زمینه باشد . بعنوان مثال آموزش های مراکز فنی حرفه ای در این زمینه چندان قوی نیستند چرا که مدرسین در این مراکز دارای سابقه صنعتی نیستند هرچند که با وجود این شرایط به همه ی علاقه مندان توصیه می کنم دوره های بازرسی جوش را در مراکز فنی حرفه ای آموزش ببیند و در کنار آن به تکمیل اطلاعات خود بپردازند . لذا بهترین توصیه این است که این تخصص را نزد مهندسین دارای سوابق صنعتی فرا بگیرید .
کدام مهندسین می توانند بازرس جوش شوند ؟
با توجه به اینکه رشته ی تخصصی این شغل در دانشگاه ها وجود ندارد نمی توان این تخصص را به رشته خاصی محدود کرد لذا فارغ التحصیلان رشته های مهندسی نظیر مواد متالوژی ، جوش ، عمران ، صنایع ، مکانیک ، شیمی و حتی مهندسی نفت می توانند با گذراندن دوره های بازرسی جوش در این رشته مشغول به کار شوند .
دانش بازرسی جوش مکمل دانش پایپینگ
در امروزه صنعت کشورمان تخصص بازرسی جوش رابطه نزدیکی با تخصص های مرتبطت با دانش پایپینگ دارد . به این دلیل که 98 درصد اجرای سیستم های پایپینگ و همینطور ساخت تجهیزات از فلز هستند و به وسیله جوشکاری انجام می شوند نیاز است که یک کارشناس پایپینگ به دانش بازرسی جوش نیز مسلط باشد . تقریبا شرکت ها در همه ی پروژه های کشور برای تیم بازرسی و نظارت خود اقدام به جذب نفراتی می کنند که در هر دو تخصص دارای مهارت باشند . در بسیاری موارد نیز کارشناسان طراحی و دفتر فنی و حتی کارشناسان دیتابیس پایپینگ نیاز جدی به آشنایی با اصول جوشکاری و بازرسی جوش دارند . لذا اگر قصد شاغل شدن در زمینه های مرتبط با پایپینگ را دارید حتما توصیه می شوند دانش بازرسی جوش را نیز فرا بگیرید تا بتوانید فرصت های شغلی متنوع تری را بدست آورید .
کلام آخر
همواره توصیه ما به عزیزان کسب آگاهی ، دانش و تجربه در زمینه های مختلف صنعتی و مرتبط با رشته تحصیلی آنان است که می تواند فرصت ای شغلی مناسبی را برای آنان فراهم کند . لذا ما در مجموعه پایپینگ آکادمی با ارایه ی قوی ترین آموزش ها در حوزه بازرسی جوش به نیاز تمامی نیاز عزیزان در این زمینه را پاسخ داده ایم که قطعا می تواند راه گشاهی آنان باشد و اطمینان می دهیم که با دریافت این آموزش ها به راحتی می تواندد در این زمینه مشغول به کار شوند.
دیدگاهتان را بنویسید